عصب سیاتیک که کلفت‌ترین عصب بدن است، در هر طرف از ناحیه کمری آغاز و تا انتهای پا ادامه پیدا می‌کند. معمولا درد سیاتیک در یک طرف بدن رخ می‌دهد.
اغلب دردهای سیاتیک ناشی از عوارضی است که بر ریشه‌های عصبی در سطح مهره چهارم و پنجم کمری یا مهره اول خاجی فشار می‌آورند. فشار یا التهاب ناشی از اثر دیسک بین‌مهره‌ای، استخوان، مفصل یا رباط‌ها بر این ریشه‌های عصبی ممکن است درد سیاتیک ایجاد کند.
بیرون‌زدگی دیسک
یکی از شایع‌ترین علل درد سیاتیک بیرون‌زدگی دیسک در بخش پایینی ستون فقرات است که اصطلاحا «فتق دیسک» نامیده می‌شود. دیسک‌های بین‌مهره‌ای بین دو مهره قرار دارند و به صورت بالشتک‌هایی از تمایش استخوان‌ها به هم جلوگیری می‌کنند. این دیسک‌ها نیروهای وارد آمده بر ستون فقرات در هنگام راه رفتن، دویدن، نشستن، چرخیدن، وزنه زدن و سایر فعالیت‌ها را جذب می‌کنند. این دیسک‌ها همچنین نیروهای ناشی از افتادن، تصادم و سایر حوادث را هم جذب می‌کنند.
بیرون‌زدگی دیسک ممکن است در هر سنی رخ دهد، اما در میانسالی و پس از آن شایع‌تر است. این بیرون‌زدگی هنگامی رخ می‌دهد که ماده ژاله‌مانند درون دیسک با گسیخته شدن غلاف بیرونی دیسک، از محل پارگی ایجاد شده بیرون می‌زند. سپس این ماده بر عصب مجاور فشار می‌آورد. این فشار روی عصب باعث فرستادن پیام‌های غیرطبیعی به مغز می‌شود و درد سیاتیک را ایجاد می‌کند.
تنگی کانال نخاعی
کانال نخاعی، کانالی است که از طناب نخاعی و اعصاب منشعب‌شده از آن در طول ستون فقرات محافظت می‌کند. تنگی این کانال می‌تواند بر اعصاب فشار بیاورد و باعث ایجاد درد شود. از آنجایی که مهره‌های کمری در میان مهره‌های ستون فقرات بیشترین فشار و وزن را متحمل می‌شوند، احتمال تنگی کانال نخاعی در ناحیه کمری بیشتر است.
تنگی کانال نخاعی معمولا ناشی از ترکیبی از تغییرات مربوط به افزایش سن است، از جمله:
- تحلیل رفتن دیسک بین‌مهره‌ای.
- آرتروز یا تخریب غضروف مفاصل میان زائده‌های مهره‌ای.
- ضخیم شدن رباط‌های متصل‌کننده مهره‌ها
تنگی شدید کانال نخاعی ممکن است در موارد نادری در هنگام تولد موجود باشد. وضعیت شایع‌تر این است کانال نخاعی در هنگام تولید اندکی باریک‌تر است و از در ابتدای زندگی علائمی ایجاد نمی‌کند. اما ایجاد تغییرات حتی خفیف مربوط به سن مانند بیرون‌زدگی خفیف یا آرتروز مفاصل میان مهره‌ها باعث ایجاد علائم مربوط به تنگی کانال نخاعی می‌شود. برخی از این افراد در دهه ۴۰ زندگی یا حتی زودتر دچار این علائم می‌شوند. عوامل دیگر مانند جراحات، توده‌های توموری و ضخیم‌شدن رباط‌ها هم می‌توانند کانال نخاعی را باریک کنند.
لیزخوردگی مهره‌ها
ستون فقرات از مهره‌های قرار گرفته روی هم که با دیسک‌ها یین‌مهره‌ای از هم جدا شده‌اند، تشکیل شده‌اند. لیزخوردگی مهره‌ها (اسپوندیلولیستزیس) هنگامی رخ می‌دهد که یک مهره نسبت به مهره پایینی آن به سمت جلو حرکت می‌کند. اگر لیزخوردگی مهره کمری چهارم روی مهره کمر یپنجم ایجاد شود، پیچ‌خوردگی در کانال نخاعی به ایجاد فشار بر ریشه عصبی و ایجاد درد سیاتیک منجر می‌شود.
لیزخوردگی مهره‌ها ممکن است علت کمردرد مداوم در نوجوانان باشد. لیزخوردگی مهره‌ها در این گروه سنی یا به علت آسیب ناشی از ضربات است یا نقصانی ساختاری که از هنگام تولد وجود داشته است. لیزخوردگی مهره‌ها در بزرگسالان معمولا ناشی از آرتروز یا استئوآرتریت ستون فقرات است.
ضربات
عصب سیاتیک ممکن است در جریان جراحات یا آسیب‌های وارد شده بر باسن و عضلات سه‌سر پشت ران آسیب ببیند. سقوط‌ها، تصادفات رانندگی و آسیب‌های ورزشی به این علت ممکن است باعث درد سیاتیک شوند.
بارداری
در جریان سه‌ماهه دوم و سوم بارداری، تغییرات در وزن زن و شل شدن رباط‌ها و بزرگ شدن جنین در رحم ممکن است با ایجاد فشار بر عصب سیاتیک باعت ایجاد درد سیاتیک شود.
نظر شما